Беларуская мова

**Альґерд** » Вс окт 26, 2008 23:57

Як вы ставіцеся да мовы? Ці з'яўляецца яна для вас роднай,можаце пры жаданьні/неабходнасьці пераходзіць на яе? Як вы ставіцеся да людзей,якія рэгулярна ўжываюць мову? Ці падтрымалі б вы нацыянальнае адраджэньне (беларусізацыю)?
Не саромімся,выказваемся

**Альґерд** » Пн окт 27, 2008 10:52

SS-Mann писал(а):не..
новые правила белорусского языка
потом и русский грозяццо подредактировать

Зьмены дарэчы на дзіва практычная й патрэбныя,збліжаюць афіцыйны правапіс з клясычным,а не наадварот.Хаця спрэчныя моманты ёсьць.

[spoiler=Найбольш icтотныя арфаграфічныя змены ў новай рэдакцыі "Правіл беларускай арфаграфіі і пунктуацыі"]
1. Пашыраецца прынцып перадачы акання ў словах іншамоўнага паходжання. Прапануецца, напрыклад, пісаць адажыа, трыа, сальфеджыа і пад. (паводле дзеючых "Правіл" пішацца адажыо, трыо, сальфеджыо).
2. У словах іншамоўнага паходжання, акрамя імёнаў уласных, канцавыя элементы - эр, - эль у адпаведнасці з прынцыпам акання прапанавана перадаваць як - ар, - аль: прынтар, камп'ютар, пэйджар (паводле дзеючах "Правіл" пішацца прынтэр, камп 'ютэр, пэйджэр).
3. Паводле агульнага правіла перадачы на пісьме якання ў першым пераднаціскным складзе прапанавана пісаць словы дзявяты, дзясяты, сямнаццаць, васямнаццаць (паводле дзеючах "Правіл" пішацца дзевяты, дзесяты, семнаццаць, васемнаццаць).
4. У адпаведнасці з сучаснай моўнай практыкай уносяцца змены ў напісанне складанаскарочаных слоў. Прапануецца пісаць прафкам, гаркам, абкам, селькар, газпрам і г.д. (паводле дзеючых "Правіл" пішацца прафком, гарком, абком, селькор, газпром).
5. Уніфікуецца напісанне прыметнікаў на - ск(і), утвораных ад уласных назваў. Прапануецца пісаць чаньчунскі, цяньшанскі як і любанскі, астраханскі (паводле дзеючых "Правіл" пішацца любанскі, астраханскі, але чаньчуньскі, цяньшаньскі).
6. Пашыраецца напісанне "ў" (у нескладовага) у словах іншамоўнага паходжання. Прапанавана пісаць для ўніверсітэта, пасля ўнікальнай аперацыіі г.д. (паводле дзеючых "Правіл" пішацца для універсітэта, пасля унікальнай аперацыі).
7. Спрошчаны правілы пераносу слоў.
8. У адпаведнасці з рэаліямі ўпарадкавана напісанне вялікай і малой літар у назвах органаў улады, арганізацый, прадпрыемстваў, устаноў, а таксама ў назвах асоб па пасадах, званнях, тытулах і г.д. (напрыклад, Савет Міністраў Рэспублікі Беларусь, Канстытуцыйны Суд Рэспублікі Беларусь, Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь, Прэм'ер-міністр Рэспублікі Беларусь, Кіраўнік Адміністрацыі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, Мітрапаліт Мінскі і Слуцкі, Патрыяршы Экзарх усяе Беларусіі г.д.).
9. Уведзены новы параграф "Вялікая і малая літары ў назвах асоб, звязаных з рэлігіямі, назвах міфалагічных і казачных герояў". Напрыклад: "3 вялікай літары пішуцца асабовыя назвы вышэйшых божастваў (бостваў) у рэлігійных культах, а таксама ўсе словы ў спалучэннях, якія змяшчаюць гэтыя назвы: Бог, Яхве, Усявышні, Уладыка Нябесны, Святая Троіца…".
10. У пачатку і ў сярэдзіне слоў гукавое спалучэнне [й] + галосны перадаецца ётаванымі галоснымі, як і ў словах уласнабеларускіх: ёркшырскі, маёр, маярат, маянэз, раён, Ёжэф, Нью-Ёрк.
11. Са зводу правіл выключаны раздзелы "Галосныя ў некаторых ненаціскных канчатках назоўнікаў", "Галосныя ў некаторых канчатках прыметнікаў і займеннікаў", "Галосныя ў некаторых канчатках лічэбнікаў", "Галосныя ў ненаціскных асабовых канчатках дзеясловаў". Палажэнні гэтых раздзелаў датычацца не правапісу, а словазмянення і знаходяць сваё адлюстраванне ў граматыках беларускай мовы.

12. Уведзены новы раздзел "Правапіс некаторых марфем", у якім у сістэмным выглядзе сабраны звесткі пра правапіс прыставак, суфіксаў. У "Правілах" 1959 года гэтыя звесткі змяшчаліся ў параграфах аб правапісе часцін мовы і былі раскінуты па ўсім зводзе правіл.
13. Рэгламентавана ўжыванне суфіксаў - ава - (-ява-) і - ірава - (-ырава-). Напрыклад, ліквідаваць, а не ліквідзіраваць, акліматызаваць, а не аклімацізіраваць, але камандзіраваць, а не камандаваць, будзіраваць, а не будавацьі г.д.
14. У новай рэдакцыі ліквідаваны спасылкі на іншыя параграфы і раздзелы, якіх у "Правілах" 1959 г. налічвалася каля 40.
15. У адпаведнасці з сучасным узроўнем лінгвістычнай навукі ўдакладнены фармулёўкі правіл.
16. Правілы па-новаму згрупаваны, што робіць іх больш зручнымі для карыстання і засваення.
17. Абноўлены і актуалізаваны ілюстрацыйны матэрыял.
[/spoiler]

**Tory** » Сб ноя 15, 2008 11:53

У нас, кажется, два гос. языка? вот и говорите кому на каком удобней!!!Не только у нас в стране есть два государственных языка - Канада, Швейцария тоже разговаривают на нескольких, но только у нас это перерастает вот в такие формы,как здесь :"мой язык самый лучший! - Нет, мой!" да покажите вы их друг другу, и пусть станет легче! $:-\$

**don_tosha** » Вс ноя 16, 2008 14:40

ясный крендель, что 2 языка лучше, я даже более чем согласен, но когда в госдуме грят на трасянке - извините, это уже не гос-язык, поэтому мну ЕЩЕ не нравится наше правительство:) хотя сам я вообще склонен к чисто русскому языку, сленгу, и редко использую бел.слова....

ЗЫ: вопрос вообще слишком принципиальный, я бы даже добавил пункт только Русский язык.....но большинство все равно проголосует за оба языка, с бы так и сделал-не скрою....

**Альґерд** » Чт ноя 27, 2008 21:40

Tory писал(а):У нас, кажется, два гос. языка? вот и говорите кому на каком удобней!!!Не только у нас в стране есть два государственных языка - Канада, Швейцария тоже разговаривают на нескольких, но только у нас это перерастает вот в такие формы,как здесь :"мой язык самый лучший! - Нет, мой!" да покажите вы их друг другу, и пусть станет легче! $:-\$

Адна справа размаўляць (ніхто й па-кітайску не забараняе),але зусім іншая сітуацыя - афіцыйны ўжытак.З гэтай сфэры мова практычна выціснутая й трэба прыкласьці нямала намганьняў,каб атрымаць паслугі на ДЗЯРЖАЎНАЙ беларускай мове. [spoiler=прыклад]

Анкета прызыўніка.Хлапец запатрабаваў яе на мове,вось што атрымаў. Памылкі чырвоным стрыжнем выпраўляла школьная настаўніца. [/spoiler]
Тое ж самае ў адукацыі (пры ўсім жаданьні не змагу навучацца па-беларуску на інжынернай спецыяльнасьці).У крамах трошкі прасьцей,трэба толькі паспытаць "Жалобную книгу":bb:
Мова фактычна стала усяго фармальнасьцю. У транспарце на ёй аб'яўляюць прыпынкі,але ад пасажыраў яе не пачуць. Указальнікі на мове,але калі спытаеш,як прайсьці да гарвыканкаму табе адкажуць па-руску. У бібліятэцы могуць параіць рускамоўны варыянт Караткевіча й Быкава,бо беларускія скончыліся. Сьпіс можна працягнуць.
Дзяржаўная мова павінна быць адна.Толькі так можна кансалідаваць нацыю.Менавіта мова з'яўляецца галоўным атрыбутам НАЦЫІ.Няма мовы - няма нацыі. А будзе нацыя - будзе й незалежнасьць,моцная эканоміка,упэўненасьць у заўтрашнім дні. Што найперш рабілі акупацыйныя ўлады (асабліва расейскія)? Зачынялі беларускія школы,цэрквы.Сёньня тым жа займаецца ўжо "свой" урад. Нашы продкі усё сьвядомае жыцьцё змагаліся з акупанцкімі ідэямі,ахвяравалі жыцьцём з надзеяй,што калі не яны,дык наступныя пакаленьні пабачаць вольную Беларусь. Пабачылі.Але не адчулі. Парадокс: не было дзяржаўнасьці - была нацыя, здабылі дзяржаўнасьць - нацыі ўжо няма.
Скончыць хацелася б працытаваўшы Францішака Багушэвіча: "Не пакідайце ж мовы нашай роднай беларускай,каб ня ўмерлі!"

Добавлено спустя 4 минуты 7 секунд:

самая прыгожая на ўсім святле!

*Ва ўсім свеце

но когда в госдуме грят на трасянке -

О_о Можа ў Нацыянальным Сходзе?:acute:

**XpresS** » Вс ноя 30, 2008 13:00

Тут не хватает еще такого варианта как "колхозный белоруский язык", я более чем уверен что те кто говорят на белруском пропускают в своем разговоре русские слова....так что...

**Альґерд** » Вс ноя 30, 2008 18:38

это называется не "колхозный белоруский язык", а "трасянка"

Ды да таго ж трасянка трасянцы розьнь :acute:

. Адна справа ўжываць некаторыя рускія словы (асабліва пры размове з рускамоўным) ды зусім іншае,калі чалавек проста вымаўляе рускія словы на беларускі манер (такое слухаць насамрэч ня вельмі прыемна).

**scarlet** » Вт дек 02, 2008 12:01

SS-Mann писал(а):заставлять..
во всех странах бывшего ссср разговаривают на своём родном языке

Где?Возьмем примером соседку-Украину,чтобы далеко не ходить.В школах русский не преподают.Все телеканалы вещают на родном языке.И даже русские фильмы переводят на украинский.Смешно.Всё для людей.Для "укрепления нации".Для того чтобы малыши не слышали русского даже по телику(не говоря уже о школе) и росли "справжними украiнцами".Большие деньги тратятся на всю эту ерунду,в то время как целые города не имеют работы.И никто на самом деле не заботится о нации. Чистой воды политика.

SS-Mann писал(а):заставлять не надо - надо с детства учить, а не подсовывать бел. язык как "мертвый, искусственно созданный"

его не подсовывают,он и есть "мертвый"=)если вы не в курсе,то ,что мы имеем на данный момент в качестве родного языка--продукт "слепленный" учеными-филологами где-то в середине 20 века

SS-Mann писал(а):
К тому же,даже если мы,белорусы,говорим по-русски,мы делаем это с национальной спецификой.У нас свои особенности произношения.

боюсь даже спросить -- это как? жыстачайшэ?

не совсем так=)) существуют национальные варианты русского языка,в том числе и белорусский вариант.Русский,на котором говорим мы- это не тот русский,на котором говорят россияне.Для нас сложно уловить разницу,но для носителя русского языка,для специалиста по языку и даже для иностранца,владеющего русским,разница очевидна.Не буду вдаваться в подробности=)))а то опять скажут,что сама не понимаю,что пишу=))))

SS-Mann писал(а):в уж куда более чем мнгонациональных штатах внутри этнических групп общаются на родном языке

внутри этнических...а государственный язык какой?Английский(американский вариант кстати) $:-\$

**Товарищ Котов** » Вт дек 02, 2008 15:47

scarlet писал(а):Где?Возьмем примером соседку-Украину .... Чистой воды политика.

какаое укрепление нации? какая политика? русский - иностранный язык и для украинцев, и для белорусов.. скажу страшную вещь -- в германии и во франции фильмы и тв-передачи тоже переводят. хотя подавляющее большинство знает анг.язык.. от же недалёкие эти западники - нада деньги тратить на дажынки, блядовыя дворцы и зарплату ментам :ROFL:

scarlet писал(а):его не подсовывают,он и есть "мертвый"=)если вы не в курсе,то ,что мы имеем на данный момент в качестве родного языка--продукт "слепленный" учеными-филологами где-то в середине 20 века

"Если я, входя в уборную, начну, извините за выражение, мочиться мимо унитаза и то же будут делать Зина и Дарья Петровна, в уборной начнётся разруха. Следовательно, разруха не в клозетах, а в головах." (с) Собачье сердце

про белорусский вариант я уже спрашивал -- этто как - жыстачайшая трасянка?
замечу, что мой русский не отличается от русского, на котором говорят россияне в той же москве..
и что там с бпрсм? :acute:

**loginov** » Вт дек 02, 2008 17:53

слова, слова, слова... (с) Вильям, наш, Шекспир

1. что-то про "лабораторно-мертвый" язык
никто не запрещает писать "сьнег", "дзеяньне", "клясіка" etc.
к слову, мой преподаватель в школе говорит на чистейшей тарашкевице и не сильно противится, когда я на ней, тарашкевице, пишу

2.

scarlet писал(а):Русский,на котором говорим мы- это не тот русский,на котором говорят россияне

угу, потому международную олимпиаду по русскому выиграл беларус

3. насчет сферы использования
говорю на бел.язе лишь в этих ваших интернетах да тогда, когда собеседник шпрехает на роднай мове.
когда учился в классе этак 5м, дико жаждал преподавания на мове, однако к дикому удивлению в моем городе, Мозыре, это возможно только в одной школе.

**Альґерд** » Чт дек 04, 2008 16:37

его не подсовывают,он и есть "мертвый"=)если вы не в курсе,то ,что мы имеем на данный момент в качестве родного языка--продукт "слепленный" учеными-филологами где-то в середине 20 века

Вось толькі ня трэба блытаць правапіс з моваю. Дарэчы сёньня нават "Наша Ніва" перайшла на афіцыйны правапіс,хаця столькі гадоў абараняла тарашкевіцу.Але ж ад адсутнасьці мяккіх знакаў мова бядней ня стала.

существуют национальные варианты русского языка,в том числе и белорусский вариант.Русский,на котором говорим мы- это не тот русский,на котором говорят россияне.Для нас сложно уловить разницу,но для носителя русского языка,для специалиста по языку и даже для иностранца,владеющего русским,разница очевидна.

Збольшага гэта толькі дзекаючы акцэнт,які сустракаецца ўсё меней. Таксама можна прыгадаць некаторыя афіцыйныя адрозьненьні "беларускай рускай" ад расейскай мовы (Президент - президент).Але гэта ня надта істотна.

Большие деньги тратятся на всю эту ерунду,в то время как целые города не имеют работы.И никто на самом деле не заботится о нации.

Затое ў нас грошы йдуць на блядовыя(с) палацы.Гэта канешне нашмат перспэктыўней,чым "закапаць" грошы ў нікому не патрэбную культуру.

**jonas** » Пн янв 05, 2009 22:38

Наконт блядовых палацаў - "в яблочко". А мову родную ведаць трэба. Сёння ад мовы адрокся, заўтра - і Радзіма не "в кайф" стане. Мала вы па Беларусі паедзілі, мне давялося - працаваў больш у раз'ездах. Існуе яшчэ мова наша, шмат дыялектаў ёсьць. А што ў Мінску амаль ніхто яе ня ведае, яскравы прыклад сінтэтычнасьці, нехта тут казаў, што мова наша сінтэтычная, дык вось - насельніцтва Мінску - гэта прыклад сінтэтыкі чалавека, яскравы прыклад штучна створанага "советского человека". А пра мову скажу так, магчыма ўсё аднавіць, а пачаць трэба з улады, няхай паяджэнні ў абедзьвух палатах па-беларуску вядуць, кожны парламентарый павінны ведаць абедзьве дзяржаўныя мовы, дасканала, усе чыноўнікі няхай экзамен здадуць на веданне абедзьвух моў, упэўнены, што многія і па-руску без памылак не напішуць.
Аднойчы чытаў заяву на рабоце. У слове "ещё" тры памылкі налічыў - "исчо".

**jonas** » Чт апр 09, 2009 22:45

На днях был в Минске. На ж/д вокзале в уголке, где прессу продают и сувенирчики всякие увидел, что-то вроде брелка, в общем деревянная такая штучка, с изображением Троицкого Предместья, не знаю на сколько точно Предместье изобразили, а вот надпись внизу просто уникальная - "Траецкае Прадместье". Кому интересно можете сходить посмотреть, это фуфло там ещё долго лежать будет, 17 тышч платить за данный "шедевр" ни у кого рука не поднимется. Сидят-же где-то толстозадые чинуши и допускают к продаже это дерьмо, а ведь это тоже одна из составляющих имиджа государства. Нет уж, панове, для чиновников нужно ввести обязательный экзамен на знание обоих государственных языков.

**gjeland** » Сб апр 11, 2009 23:34

Я лічу, што павінна быць адна мова.... усе краіны накшталт Канады, ЗША якія карыстаюцца ангельскай альбо французкай мовай маюць вялікае адрозненне. Яны не маюць радной мовы,тытульная нацыя калі і есць, знаходзіцца ў меншасці. Вось гэтыя нацыі штучна зроблены (што ім не перашкаджае паспяхова існаваць)...
У суседняй Літве рускую мову молодзь не ведае. Замест рускай у школах вывучаюць ангельскую, францускую.... На конт украіны: дзеці маёй сястры наглядзеўшыся такіх мульцікаў іншы раз і па-украінску нешта скажуць.

p.s. ВКЛ - Вялікая Княства Літоўскае, а некаторы час Вялікая Княства Літоўскае, рускае і жамойцкае, якія зараз называюцца літоўцамі.

**well69** » Вс апр 12, 2009 10:17

gjeland писал(а):p.s. ВКЛ - Вялікая Княства Літоўскае, а некаторы час Вялікая Княства Літоўскае, рускае і жамойцкае, якія зараз называюцца літоўцамі.

Да они такие же литовцы, как мы белорусы. До конца 19-го века они назывались жемойты и аукшайты, а потом резко стали литовцами и стали приписывать всю богатую историю ВКЛ только себе. А наши предки назывались литвинами и только после серий восстаний Москва переименовала нас в белорусов, дабы вытравить историческое прошлое из нашей памяти.
За всю историю ВКЛ ни один канцлер не был жемойтом или аукшайтом, а только литвином. Да и вообще, только в составе ВКЛ они приобщились к цивилизации, а до этого они были типа нынешних папуасов.
Вот такая гримаса истории...

Беларуская мова

Дзяржаўных моў у Беларусі павінна быць

Беларуская мова

Кто сейчас на форуме